Nhật xin lỗi châu Á và Hàn Quốc

Lần đầu tiên trong hơn 20 năm, nội các Nhật bỏ qua chuyến thăm đền Yasukuni và thủ tướng công khai xin lỗi các nước châu Á về hành động xâm lược trong Thế chiến II.

Thủ tướng Naoto Kan đưa ra lời xin lỗi tại lễ tưởng niệm 65 năm Nhật Bản đầu hàng vô điều kiện diễn ra ở khu Budokan của Tokyo, Nhật Bản, hôm qua.

"Nhật Bản đã gây ra tổn thất lớn và nỗi đau cho người dân châu Á", Xinhua dẫn lời Kan nói. Thủ tướng Nhật cũng gửi lời chia buồn đến những người đã chết trong cuộc chiến và thêm rằng Nhật Bản sẽ "đóng góp tích cực vào việc thiết lập hòa bình vĩnh cửu trên thế giới".

Tham gia buổi lễ còn có Nhật hoàng Akihito, hoàng hậu Michiko, 1.800 quan chức cùng 5.400 người dân, trong đó có thân nhân những người chết trong cuộc chiến.

Trước đó, Thủ tướng Kan đã viếng thăm và đặt hoa ở nghĩa trang quốc gia ở Tokyo để tưởng niệm những binh sĩ Nhật đã chết ở nước ngoài. Tuy nhiên, Kan và nội các Nhật đã bỏ qua ngôi đền Yasukuni. Đây là nơi thờ phụng những người lính tử trận vì đã chiến đấu cho Thiên hoàng.

Đền Yasukumi trở thành địa điểm gây tranh cãi vì trong số 2,5 triệu binh sĩ được thờ phụng ở đây có cả những tội phạm chiến tranh như cựu thủ tướng Nhật Hideki Tojo. Đây là người được quy kết chịu trách nhiệm cho cuộc tấn công của Nhật vào cảng Trân Châu, Mỹ trong chiến tranh thế giới II. Ông ta bị hành quyết năm 1948.

Trong ít nhất một phần tư thế kỷ qua, lãnh đạo Nhật Bản luôn dành ngày kỷ niệm Thế chiến II để viếng thăm ngôi đền tranh cãi này. Các lần đến thăm đền của thủ tướng Nhật dù với tư cách cá nhân hay nhà nước đều luôn bị các nước châu Á như Trung Quốc, Hàn Quốc, Triều Tiên kịch liệt phản đối.


Hải Minh

Nhật lên tiếng xin lỗi Hàn Quốc

Tuổi Trẻ Online - Thứ Năm, 12/8



Thủ tướng Nhật Bản Naoto Kan ngày 10-8 đã bày tỏ một lời xin lỗi “sâu sắc và chân thành” đối với Hàn Quốc về thời kỳ Nhật Bản chiếm đóng bán đảo Triều Tiên 100 năm trước - một cử chỉ được nhìn nhận như một nỗ lực nhằm tiếp tục hàn gắn quan hệ giữa hai nước.
Tuyên bố được đưa ra trước ngày kỷ niệm 100 năm Nhật Bản chiếm đóng Triều Tiên (29- và 65 năm ngày Triều Tiên được giải phóng (15-. “Người dân Hàn Quốc đã bị tước đoạt chủ quyền và văn hóa, niềm tự hào bản địa bị tổn thương” vì hành động chiếm đóng của Nhật Bản, báo Mainichi dẫn lời ông Kan, và nhấn mạnh lời xin lỗi của ông Kan bày tỏ 100 năm qua đã là quá khứ và “chúng tôi muốn hợp tác với Hàn Quốc trong 100 năm tới”.
Ông Kan cũng cam kết Tokyo sẽ trao trả một số di vật văn hóa được đưa sang Nhật Bản trong giai đoạn chiếm đóng trước kia. Thời kỳ Triều Tiên là thuộc địa của Nhật Bản chính thức bắt đầu từ ngày 29-8-1910 và kết thúc năm 1945. Ông Kan cũng nhấn mạnh sự hợp tác giữa Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc là trung tâm cho sự ổn định trong vùng, và Tokyo mong muốn xây dựng một quan hệ hướng về phía trước với Seoul.
Phía Hàn Quốc tiếp nhận lời xin lỗi này một cách tích cực. Thông báo của Bộ Ngoại giao và thương mại Hàn Quốc viết: “Tuyên bố này từ chính quyền Nhật Bản cho thấy sự sẵn lòng vượt qua lịch sử đau buồn giữa hai nước để hướng tới một mối quan hệ tươi sáng hơn”.
Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung Bak cũng nhấn mạnh Nhật Bản nên biến lời nói thành hành động để nhanh chóng cải thiện quan hệ giữa hai nước. Ông đã gọi điện ngay cho Thủ tướng Kan “ghi nhận sự chân thành của lời xin lỗi này và nói điều quan trọng là giờ Nhật Bản sẽ tiếp tục ra sao”, như Yonhap cho biết.
Tuy nhiên, một số nhà hoạt động xã hội ở Hàn Quốc tỏ ra chưa hài lòng. Yonhap dẫn lời ông Lee Guk Eon, tổng thư ký một nhóm dân sự đại diện cho các phụ nữ Hàn Quốc từng phải làm nô lệ tình dục cho lính Nhật trong Chiến tranh thế giới thứ hai, nhận định lời xin lỗi của Nhật Bản là chưa đủ “để phá vỡ sự nghi ngờ và các rào cản khác giữa hai nước”.
Được biết Nhật Bản sẽ đền bù cho các nạn nhân trong hội của ông Lee thông qua một hiệp ước cấp chính phủ ký năm 1965, theo đó Seoul sẽ nhận được 800 triệu USD các khoản viện trợ và cho vay lãi suất thấp từ Tokyo.
Trước đó, các thủ tướng Nhật Bản Tomiichi Murayama và Junichiro Koizumi cũng từng lên tiếng xin lỗi Hàn Quốc và Trung Quốc vào năm 1995 và năm 2005.

HẢI MINH